سهام چیست و چگونه در بورس سهام بخریم؟
برای بسیاری از افراد، خرید سهام و سرمایه‌گذاری در بورس اوراق بهادار اولین قدم در ورود به دنیای سرمایه‌گذاری است. این روش امکان مشارکت در رشد شرکت‌ها و پتانسیل افزایش ثروت را فراهم می‌کند. اما سهام چیست و چگونه می‌توان آن را خریداری کرد؟ این راهنما به شما کمک می‌کند تا با این مفاهیم اولیه آشنا شوید.
سهام چیست؟ مالکیت در یک شرکت
به زبان ساده، سهام (Stock یا Share) نشان‌دهنده بخشی از مالکیت یک شرکت است. وقتی شما سهم یک شرکت را می‌خرید، در واقع به یک “سهامدار” تبدیل می‌شوید، یعنی یکی از صاحبان آن شرکت (هرچند به اندازه سهم خود).
شرکت‌ها به دلایل مختلفی سهام خود را به عموم مردم می‌فروشند (که به این کار “عرضه اولیه سهام” یا IPO گفته می‌شود). دلیل اصلی معمولاً جذب سرمایه است. پولی که از طریق فروش سهام به دست می‌آید، توسط شرکت برای توسعه فعالیت‌ها، راه‌اندازی پروژه‌های جدید، پرداخت بدهی‌ها یا تحقیق و توسعه استفاده می‌شود. برخلاف وام بانکی، شرکت نیازی به بازپرداخت این سرمایه (اصل پول) ندارد، اما در عوض، سود و زیان‌های آینده را با سهامداران خود تقسیم می‌کند.
چرا افراد سهام می‌خرند؟
افراد (و نهادهای مالی بزرگ) به دلایل مختلفی سهام می‌خرند:
- پتانسیل رشد قیمت (سود سرمایه‌ای): اگر شرکت عملکرد خوبی داشته باشد، سودآور باشد و چشم‌انداز روشنی داشته باشد، افراد بیشتری تمایل به خرید سهام آن پیدا می‌کنند و این افزایش تقاضا می‌تواند باعث بالا رفتن قیمت سهام شود. شما می‌توانید با فروش سهام در قیمت بالاتر، از تفاوت قیمت خرید و فروش سود ببرید.
- دریافت سود نقدی (سود سهام یا Dividend): شرکت‌هایی که سودآور هستند، ممکن است بخشی از سود خالص خود را به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم کنند. این مبلغ به ازای هر سهم پرداخت می‌شود و یک جریان درآمدی برای سهامدار ایجاد می‌کند.
- مالکیت و مشارکت در موفقیت شرکت: برخی افراد از اینکه بخشی از مالکیت یک شرکت موفق هستند، احساس خوبی دارند و در موفقیت آن سهیم می‌شوند.
- نقدشوندگی: سهام شرکت‌هایی که در بورس‌های بزرگ معامله می‌شوند، معمولاً نقدشوندگی بالایی دارند، یعنی می‌توانید آن‌ها را نسبتاً آسان و سریع بخرید یا بفروشید.
چگونه سهام در بورس خرید و فروش می‌شود؟
بورس اوراق بهادار (Stock Exchange) بازاری است که در آن خریداران و فروشندگان سهام با یکدیگر معامله می‌کنند. اما شما به عنوان یک فرد عادی نمی‌توانید مستقیماً به بورس رفته و سهام بخرید. شما برای خرید یا فروش سهام نیاز به یک واسطه دارید که به آن کارگزاری (Brokerage Firm) گفته می‌شود. کارگزاری‌ها مجوز دارند که از طرف شما در بورس معامله انجام دهند.
راهنمای گام به گام برای خرید سهام
اگر آماده‌اید که اولین قدم‌ها را برای خرید سهام بردارید، این گام‌ها را دنبال کنید:
گام ۱: آموزش ببینید و اطلاعات کسب کنید. قبل از هر اقدامی، زمان بگذارید و درباره مفاهیم پایه سرمایه‌گذاری در بورس (مانند آنچه در این مقاله خواندید)، ریسک‌ها، و نحوه کار بازار بیشتر بیاموزید. منابع آموزشی معتبر زیادی در دسترس هستند.
گام ۲: اهداف مالی و میزان ریسک‌پذیری خود را مشخص کنید. چرا می‌خواهید سهام بخرید؟ برای بازنشستگی؟ در چه افق زمانی؟ چقدر با نوسانات قیمت سهام و احتمال کاهش ارزش آن راحت هستید؟ پاسخ به این سوالات به شما کمک می‌کند تا استراتژی مناسبی برای انتخاب سهام و مدیریت ریسک خود داشته باشید. سرمایه‌گذاری در سهام معمولاً برای اهداف بلندمدت (بیش از ۵ سال) توصیه می‌شود.
گام ۳: یک شرکت کارگزاری انتخاب کنید. شما برای معامله در بورس نیاز به یک کارگزار دارید. شرکت‌های کارگزاری متعددی وجود دارند. آن‌ها را از نظر موارد زیر مقایسه کنید:
- کارمزدها: کارمزد خرید و فروش سهام چقدر است؟
- پلتفرم معاملاتی: آیا پلتفرم آنلاین یا نرم‌افزار معاملاتی آن‌ها کاربرپسند و راحت است؟
- خدمات و ابزارها: آیا ابزارهای تحلیلی، گزارش‌ها و پشتیبانی مناسبی ارائه می‌دهند؟
- اعتبار و مجوز: اطمینان حاصل کنید که کارگزاری مورد نظر دارای مجوزهای لازم از نهادهای نظارتی است.
گام ۴: حساب سرمایه‌گذاری (حساب معاملاتی) باز کنید و آن را تأمین مالی کنید. پس از انتخاب کارگزاری، باید مدارک لازم را ارائه داده و یک حساب معاملاتی به نام خود باز کنید. سپس پول مورد نظر برای سرمایه‌گذاری را به این حساب واریز کنید.
گام ۵: تصمیم بگیرید که چه سهامی بخرید. این مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین گام است. شما باید تحقیق کنید و تصمیم بگیرید که سهام کدام شرکت‌ها را می‌خواهید بخرید.
- تحقیق درباره شرکت‌ها: در مورد کسب‌وکار شرکت‌ها، وضعیت مالی آن‌ها، صنعت مربوطه، رقبا و چشم‌انداز آینده تحقیق کنید.
- تنوع بخشی: پول خود را در سهام فقط یک شرکت یا فقط در یک صنعت خاص سرمایه‌گذاری نکنید. با خرید سهام شرکت‌های مختلف در صنایع گوناگون، ریسک خود را کاهش دهید. برای شروع، شاید سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری که در مجموعه‌ای از سهام مختلف سرمایه‌گذاری می‌کنند، گزینه مناسب‌تری باشد.
- انواع سفارش خرید: با انواع سفارش خرید (مانند سفارش خرید به قیمت بازار – Market Order که فوراً با بهترین قیمت موجود انجام می‌شود؛ یا سفارش خرید محدود – Limit Order که فقط در قیمتی مشخص یا پایین‌تر انجام می‌شود) آشنا شوید.
گام ۶: سفارش خرید خود را ثبت کنید. از طریق پلتفرم معاملاتی آنلاین کارگزاری خود، نام نماد شرکت، تعداد سهام مورد نظر و نوع سفارش (مثلاً خرید به قیمت بازار) را وارد کرده و سفارش خود را ثبت کنید. کارگزار سفارش شما را به بورس ارسال کرده و معامله را انجام می‌دهد. سهام خریداری شده به حساب معاملاتی شما واریز می‌شود.
گام ۷: سرمایه‌گذاری خود را پایش و مدیریت کنید. خرید سهام پایان کار نیست. شما باید به‌طور منظم عملکرد سرمایه‌گذاری‌های خود را پایش کنید. وضعیت شرکت‌هایی که سهام آن‌ها را دارید دنبال کنید و در صورت لزوم و بر اساس برنامه و اهداف خود، تصمیم به نگهداری، خرید بیشتر یا فروش سهام بگیرید.
نکات مهم برای شروع‌کنندگان:
- با پولی سرمایه‌گذاری کنید که به آن نیاز ندارید: هرگز با پولی که برای هزینه‌های ضروری زندگی یا اهداف کوتاه‌مدت نیاز دارید، سهام نخرید.
- تحقیق، تحقیق، تحقیق: قبل از هر خریدی، تحقیق کنید و اطلاعات لازم را به دست آورید.
- ریسک را درک کنید: همیشه این احتمال وجود دارد که قیمت سهام خریداری شده کاهش یابد. ریسک را بپذیرید اما آن را مدیریت کنید.
- تنوع بخشی را جدی بگیرید: هرگز تمام سرمایه خود را در یک یا چند سهم محدود قرار ندهید.
- نگاه بلندمدت داشته باشید: نوسانات کوتاه‌مدت بازار را نادیده بگیرید و بر اهداف بلندمدت خود تمرکز کنید.
- از مبالغ کم شروع کنید: برای یادگیری و کسب تجربه، نیاز به شروع با مبالغ بسیار بزرگ نیست.
نتیجه‌گیری
خرید سهام به شما امکان می‌دهد تا بخشی از مالکیت شرکت‌ها را به دست آورده و در پتانسیل رشد آن‌ها سهیم شوید. این فرآیند شامل آشنایی با مفهوم سهام، انتخاب کارگزاری، باز کردن حساب معاملاتی و سپس تحقیق و تصمیم‌گیری در مورد خرید سهام شرکت‌های مختلف است. با آموزش، برنامه‌ریزی دقیق، مدیریت ریسک و نگاه بلندمدت، می‌توانید گام‌های اولیه را برای سرمایه‌گذاری در بورس بردارید و مسیر خود را برای دستیابی به اهداف مالی هموار کنید.
بدون دیدگاه